Liście spadają z drzew, coraz częściej pada deszcz, kolorowy krajobraz staje się ciemno-szary. Zaczęła się jesień – jesteśmy uzbrojeni się w parasol, szalik i rękawiczki. Pomimo że od kilku lat popularne są “jesieniary” (drugie młodzieżowe słowo roku 2019 PWN), czyli osoby manifestujące sympatię do jesiennych ubiorów, nastrojów i napojów – to tylko 25% Polek i Polaków lubi tę porę roku (CBOS). Matka jesień mimo ,że bardzo klimatyczna jest dla Polaków surowa. Dla porównania 57 proc. Polaków najbardziej lubi lato. Wiosnę 32 proc., zimę wybiera tylko 3 proc., a jesień – 4 proc. Czujemy mrok, bo zbliża się 1 listopada i pobyt na cmentarzach – częściej myślimy wtedy o śmierci.
Dlaczego nie lubimy jesieni?
Przede wszystkim przez słynną “jesienna chandrę” – obniżony nastrój, brak energii i niskie poczucie wartości. To zjawisko spowodowane jest głównie przez panującą ciemność ( a jak wiemy depresja lubi ciemność). Za regulowanie zegara biologicznego odpowiadają nasze oczy, a gdy światła brakuje to tym bardziej czujemy się zmęczeni – np. jesienią częściej narzekamy.
Wielu ludzi wykorzystuje jesienny klimat – okrywamy się kocem, z książką w dłoni i kubkiem gorącej herbaty (patrz: jesieniary). Jest to dobry sposób, aby przetrwać ten okres, lecz jeżeli taki stan trwa dłużej i mają znacznie negatywny wpływ na codzienność to mamy do czynienia z sezonowym zaburzeniem nastroju.
Choroba afektywna sezonowa.
(SAD), bo tak naprawdę nazywa się to zjawisko – pierwszy raz poważnie zostało opisane w latach 80 – tych. Choroba dotyka cztery razy częściej kobiet niż mężczyzn, cierpią też na nie małe dzieci i sięga czasów prehistorycznych: dla człowieka żyjącego zgodnie z rytmem pór roku, obniżenie aktywności jesienią i zimą było naturalne. Człowiek mierzący się z SAD jest przewlekle osłabiony, zdemotywowany, w skrajnych przypadkach łączy się to z myślami samobójczymi. Jest to naprawdę poważny problem, który dotyka co 10 osoby (Instytut Psychiatrii i Neurologii).
Popularną metodą leczenia jest fototerapia-leczenie białym światłem lub psychoterapia. Niektórzy wyjeżdżają również do ciepłych krajów (dzisiaj jest to utrudnione).
To wszystko ma szczególne znaczenie dzisiaj, kiedy izolacja i wyobcowanie są dla nas powszechne w świecie wirusa. Nie bez powodu laureatka Literackiej Nagrody Nobla za 2020 rok została Louise Glück – autorka powieści egzystencjalnych.
W Polsce liczba prób samobójczych i samobójstw wśród nastolatków wzrasta z roku na rok o około 1-2%, co daje wzrost o 200% na przestrzeni ostatnich 20 lat (Polskiego Towarzystwo Suicydologicznego). Jako młoda osoba widzę, jak moi rówieśnicy i rówieśniczki coraz otwarcie mówią o swoich problemem emocjonalnych i psychicznych. Przestaje być to tematem tabu.
Przypominamy, że między 2013 a 2020 rokiem aż o 40% zwiększyła się liczba prób samobójczych w Polsce
10 października obchodziliśmy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego.
Podczas tej trudnej pory roku walczmy z chandrą. Pilnujmy siebie i innych.
Depresja to nie wyrok, a zwykła obecność drugiej osoby i krótka rozmowa potrafią sprawi cuda.
Telefony antydepresyjne
Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji
tel. 22 594 91 00
(czynny w każdą środę – czwartek od 17.00 do 19.00)
koszt połączenia jak na numer stacjonarny
wg taryfy Twojego operatora telefonicznego
Telefon zaufania dla osób dorosłych
w kryzysie emocjonalnym
tel. 116 123
(poniedziałek-piątek od 14:00-22:00, połączenie bezpłatne)
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
tel. 116 111
(czynny 7 dni w tygodniu, 24 h na dobę)
ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania
tel. 22 484 88 01
Dyżury psychologów:
poniedziałek 15.00 – 20.00
wtorek 15:00 – 20:00
środa 10.00 – 15.00
piątek 10.00 – 15.00
niedziela 15:00 – 20:00
Dyżury psychiatrów:
czwartek 16:00 – 21:00
piątek 15.00 – 20.00
Tekst pierwotnie ukazał się w październiku 2020 roku w Gazecie “Wilsoniak”
ZOBACZ RÓWNIEŻ: