Główne propozycje z II-go Kongresu Prawników to : odpolitycznienie KRS, zabranie ministrowi sprawiedliwości nadzoru nad sądami i prokuraturą, przyspieszenie spraw w sądach gospodarczych i administracyjnych, zmniejszenie opłat sądowych dla obywateli i likwidacja Izby Dyscyplinarnej SN
Najważniejsze nasze propozycje dotyczą zwiększenia niezależności sądów i prokuratury, przyspieszenia załatwiania spraw oraz zwiększenia udziału w wymiarze sprawiedliwości obywateli.
I. Odpolitycznienie Krajowej Rady Sądownictwa, prokuratury i sądów.
Prawnicy proponują przewrócenie niezależności KRS. Sędziowie powinni wybierać sami członków KRS, kandydatury mają być jawne, a ich wybór ma być w wyborach powszechnych organizowanych wśród sędziów. Dyrektorzy sądów powinni odpowiadać przed Prezesami sądów a nie przed Ministrem. Równy status dla wszystkich sędziów niezależnie w jakim sądzie pracują. Likwidacja izby dyscyplinarnej, która służy tylko celom partyjnym rządu. Sprawy dyscyplinarne będą prowadzone przez Sądy dyscyplinarne , bez żadnych przywilejów dla sędziów prowadzących. Dostęp do danych ile co roku wpływa do sądu z opłat, oraz możliwość obniżenia ich dla obywateli.
II. Zmiany w sądach administracyjnych.
Przyspieszenie spraw administracyjnych, przez zmianę aby administracyjne mogły ingerować w decyzje urzędników i oceniać je merytorycznie. Mogłyby też przeprowadzać własne postępowania dowodowe. Teraz Sąd administracyjny nie może badać merytorycznie sprawy i nie może zmienić decyzji urzędnika. Może tylko badać czy dana decyzja jest zgodna z prawem, dlatego te postępowania trwają latami. Prawnicy proponują również ułatwić obywatelom składanie skarg, dlatego trzeba zmienić aby skargi na decyzje centralnych urzędów mogły być rozpatrywane w sądach właściwych do zamieszkania obywatela. Istotna zmiana powinna nastąpić również w przypadku bezczynności urzędnika, taka postawa powinna być karana.
III. Zmiany w sądach gospodarczych.
Znaczące przyspieszenie rozpatrywania spraw przyniosłoby kierowanie ich do mediacji przedprocesowej. Proponuje sie wprowadzenie Obywatelskiego Sedziego Handlowego. Zostać nimi mogliby przedsiębiorcy, których wybierałyby sejmiki wojewódzkie. To byłby tzw. czynnik społeczny w sądach gospodarczych. Prawnicy liczą, że przedsiębiorcy pomogliby sędziom swoim doświadczeniem w biznesie w rozpoznawaniu tych spraw.
Wszystkie protesty zmian będą przekazane Ministrowi sprawiedliwości w najbliższych dniach. Jednak w kuluarach mówi się że obecna władza raczek zlekceważy te propozycje. Wizja wymiaru sprawiedliwości rządu PiS nie odpowiada wizji większości prawników w Polsce. Niestety ostatnio każdy projekt wypływający z Ministerstwa Sprawiedliwości czy RM, jest od razu poprawiany , czasami nawet wielokrotnie. Trudno więc zgadnąć jaką wizję ma rząd PIS.
Uchwała II Kongresu Prawników Polskich
Ochrona praw i wolności konstytucyjnych wymaga niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądownictwa, adwokatów, radców prawnych oraz samorządów zawodów zaufania publicznego, przy oczywistym poszanowaniu porządku konstytucyjnego Państwa.
I. Jako Kongres Prawników Polskich domagamy się wprowadzenia regulacji uwzględniających poniższe postulaty:
1. Samo zarządzanie sędziów wraz z Krajową Radą Sądownictwa zamiast nadzoru Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego.
2. Poszerzenie możliwości udziału obywateli w wymiarze sprawiedliwości.
3. Jawność i rzetelność sądowego postępowania dyscyplinarnego dla sędziów i prokuratorów zamiast politycznego inkwizycyjnego postępowania przed spec-sądami.
4. Rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego jako warunek odpolitycznienia prokuratury.
5. Ograniczenie funkcji śledczych zasadniczym elementem zapewnienia rzetelnego udziału prokuratora w wymiarze sprawiedliwości.
II. Ponadto Kongres uważa, że tylko niezależny adwokat i radca prawny może odważnie występować w obronie praw i wolności oraz godności ludzkiej. Niezależność zaś adwokatów i radców prawnych wymaga istnienia mechanizmów jej ochrony, a w szczególności istnienia silnego i niezależnego od władzy państwowej samorządu wyposażonego w autonomiczne sądownictwo dyscyplinarne i nienaruszalną tajemnicę zawodową. Bez tych wartości żaden człowiek nie może liczyć na urzeczywistnienie prawa do sprawiedliwego sądu, obrony i realizacji wszystkich swoich praw i wolności.
III. Kongres stwierdza, że mowa nienawiści jest dziś jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla, zarówno trwałości społeczeństwa obywatelskiego, jak i demokracji. Jest ona bowiem żywym narzędziem wykorzystywanym nie tylko przez zwykłych obywateli, ale nade wszystko stanowi oręż w rękach polityków czy osób chcących wpływać na społeczne nastroje. Sprzyja temu rozpowszechnione poczucie bezkarności wśród hejterów, siewców mowy nienawiści.
To niezwykle negatywne zjawisko rozpowszechniło się w Polsce w ostatnich latach. Wskazują na to badania socjologiczne, w których znaczna część obywateli wskazuje, że z mową nienawiści spotyka się niemal codziennie. Niesie to za sobą groźne konsekwencje zwłaszcza dla młodzieży, która jest szczególnie podatna na tego typu agresywne i jednocześnie sugestywne oddziaływania.
Uczestnicy II Kongresu Prawników wyrażają swój zdecydowany sprzeciw wobec mowy nienawiści. Zjawisko to winno być w Polsce zwalczane z całą stanowczością prawa przy współdziałaniu wszystkich instytucji: władz publicznych, polityków, mediów, oświaty, wymiaru sprawiedliwości. Potrzebne są ogólnospołeczne kampanie informacyjne wskazujące jak mowę nienawiści rozpoznać i jak jej przeciwdziałać. Tylko razem, łącząc siły wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za Polskę można skutecznie zwalczać to niepokojące zjawisko.
Uczestnicy II Kongresu Prawników Polski zwracają się z apelem do wszystkich sił politycznych w Polsce o zaprzestanie stosowania mowy nienawiści. Trzeba w Rzeczypospolitej wdrożyć pakt na rzecz zwalczania mowy nienawiści. Pakt rozumiany jako apolityczna, obywatelska idea, która winna łączyć wszystkie siły polityczne i społeczne w przeciwstawianiu się wszechobecnej agresji i nietolerancji.