Według oficjalnych danych na koniec 2016 roku, przeniesień prokuratorów bez ich zgody było 160. Według Stowarzyszenia Prokuratorów “Lex Super Omnia” jest to około 250 osób. Prokuratorzy bez uzasadnienia i specjalnego powodu dostają kilkumiesięczne oddelegowania do innego miasta odległego o setki kilometrów. Nie jet to sytuacja komfortowa dl Prokuratorów i ich rodzin.
Prokuratorzy, którzy podejmują decyzje wbrew oczekiwaniom przełożonych, często trafiają za karę na zsyłkę do innej odległej jednostki albo są cofani z delegacji do macierzystej jednostki. Nie musza być to decyzje związane ze sprawami, które prowadzą. Wystarczy skrytykować nowy regulamin Ziobry, albo poprzeć jakieś działania niezależnego od ministerstwa sprawiedliwości stowarzyszenia. Trzeba się liczyć nawet z tym, że następnego dnia rano będzie się musiało stawić do pracy 300 km od miejsca zamieszkania, nie bacząc na rodzinę i osobiste sprawy.
Wyborcza.pl opisuje przypadek Prokuratora Mariusza Krasonia z krakowskiej prokuratury regionalnej, który z dnia na dzień dostał zaskakujące pismo od prokuratora krajowego. Bez jego zgody zostaje wysłany na 6 miesięcy do Wrocławia. Pismo przyszło w piątek z poleceniem wstawienia się do pracy w poniedziałek.
Prokurator ma prawo do delegowania na okres do 6-miesięcy, bez zgody śledczego. Jednak od takiej delegacji służy odwołanie i trzeba zachować jakiś czas na podjęcie tej procedury. Prokurator Krasoń, oficjalnie jeszcze nigdy nie podpadł, nie miał żadnego postępowania dyscyplinarnego. Opiekuję się dwojgiem starszych rodziców. Tak decyzja wydana z dnia na dzień jest niehumanitarna, zauważa jeden z prokuratorów.
Za prokuratorem Krasoniem wstawił się prok. Krzysztof Parchimowicz, prezes Lex Super Omnia, który mówi ;
Trudno nie wiązać jej z krakowską uchwałą, w której domagano się niezależności. Słowo niezależność jest traktowane w prokuraturze jak brzydkie słowo. Ważniejsza dla szefów jest zasada hierarchicznego podporządkowania
Krasoń był inicjatorem uchwały, która zapadła na Zgromadzeniu Prokuratorów w Prokuraturze Regionalnej w Krakowie. Odnosiła się ona do ;
- ograniczenia niezależności prokuratorów,
- wydawania poleceń z pominięciem obowiązującej drogi służbowej,
- problemy kadrowe
- pogarszające się wyniki pracy poszczególnych prokuratur regionu krakowskiego
- zwiększającą się liczbę spraw i wynikających z tego zaległości
- nieczytelnego systemu wynagradzania pracowników
– Delegacja Krasonia nie ma żadnego merytorycznego uzasadnienia. To jest quasi-kara dyscyplinarna. Tyle że odbywa się bez postępowania i orzeczenia sądu dyscyplinarnego. Kiedy się skończy, w nowym roku Święczkowski może ją przedłużyć na kolejne 6 miesięcy – mówi jeden z prokuratorów.
Stanowisko Stowarzyszenia Prokuratorów „Lex super omnia” dotyczące aktualnych problemów nurtujących urzędników i pracowników administracyjnych powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury
Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia”, odwołując się do swych uprzednich uchwał dotyczących sytuacji materialnej urzędników i innych pracowników prokuratury, w dalszym ciągu podtrzymuje zdecydowane, krytyczne stanowisko wobec braku realnych działań kierownictwa prokuratury, ministerstwa sprawiedliwości, przedstawicieli władzy ustawodawczej i wykonawczej, zmierzających do poprawy tego stanu rzeczy.
Szumnie zapowiadana od dłuższego czasu ustawa o urzędnikach i pracownikach administracyjnych sądów powszechnych, sądów wojskowych oraz powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w końcu ujrzała światło dzienne (data projektu 29 maja 2019 r.). Kompleksowa opinia o tym projekcie nie może jednak być pozytywna.
Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia” dostrzega optymistyczne założenie zmierzające do oparcia wynagrodzenia pracowników o stawkę przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 39, 730 i 752). Zaproponowane rozwiązania i projektowane zmiany w żadnym jednak zakresie nie realizują słusznych postulatów pracowników, których protest trwający od roku 2018 doprowadził do powstanie miasteczka namiotowego przez Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.
Od ponad trzech lat znaczne środki finansowe przeznaczane są na rozbudowany system awansowo – nagrodowy prokuratorów, dodatki specjalne, ryczałty mieszkaniowe, podróże służbowe czy też na zakup i remont niezwykle kosztownej nowej siedziby Prokuratury Krajowej.
Żądamy natychmiastowego zaprzestania faworyzowania prokuratorów specjalnymi składnikami wynagrodzenia, nagrodami finansowymi i nieuzasadnionymi, przedwczesnymi awansami, bowiem odbywa się to między innymi kosztem pracowników prokuratury i stanowi rażący wyraz bagatelizowania naglącej w coraz większym stopniu potrzeby poprawy sytuacji finansowej pracowników prokuratury.
Dostrzegając brak działań w zakresie kompleksowego rozwiązania dramatycznej sytuacji pracowników prokuratury, Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia popiera publicznie wyartykułowane już wielokrotnie postulaty tej grupy zawodowej i wskazuje, że reforma i polepszenie sytuacji zawodowej urzędników i pracowników administracyjnych powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury są wymagane natychmiast.
Zaproponowane w zdecydowanie spóźnionym projekcie ustawy o urzędnikach i pracownikach administracyjnych sądów powszechnych, sądów wojskowych oraz powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury rozwiązania tego problemu nie są satysfakcjonujące, przedstawiamy zatem własne, wsłuchując się w głos pracowników prokuratury.
Zmiana warunków pracy i płacy winna nastąpić poprzez natychmiastową podwyżkę wynagrodzeń tej grupy zawodowej o postulowaną kwotę 1000 zł netto.
Nadto w naszej opinii niezbędne jest łączne i jednoczesne zrealizowanie dalszych zmian:
I
Powiązanie podstawy wymiaru wynagrodzenia pracowników z podstawą ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w danym roku, stanowiącego przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383 i 1386) oraz opracowanie przejrzystego, identycznego dla wszystkich pracowników sytemu rozwoju zawodowego oraz awansu służbowego i zawodowego urzędników i pracowników administracyjnych powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, przy jednoczesnym zagwarantowaniu stabilności zatrudnienia i wykonywania obowiązków służbowych w poszczególnych komórkach organizacyjnych, bez ciągłego, nieuzasadnionego i odbywającego się z dnia na dzień przenoszenia pracowników pomiędzy wydziałami, działami czy jednostkami.
Połączenie wynagrodzeń pionu pozaorzeczniczego z wynagrodzeniami prokuratorów pozwoli na skuteczne zabezpieczenie ich godziwego poziomu oraz stanowić będzie tamę postępującej pauperyzacji pracowników.
Niezbędne jest „spłaszczenie widełek” z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 marca 2017 r. w sprawie stanowisk i szczegółowych zasad wynagradzania urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury oraz odbywania stażu urzędniczego (Dz. U. z dnia 6 marca 2017 r.).
Utworzenie realnej siatki płac pracowników w oparciu o kryteria stanowiskowe, z uwzględnieniem stawek awansowych wynikających ze stażu zatrudnienia uniemożliwi powstawanie tak zwanych „kominów płacowych” na równorzędnych stanowiskach nie tylko w skali całego kraju, ale i w tej samej jednostce, a jednocześnie pozwoli na określenie jasnej ścieżki zawodowej każdego pracownika. Powiązanie wynagrodzenia pracowników z wynagrodzeniem prokuratorów umożliwi oczekiwaną od dawna systematyczną, bo coroczną waloryzację wynagrodzeń.
Awans zawodowy pracowników powinien być transparentny i oparty wyłącznie o kryteria merytoryczne. Należy na nowo opracować reguły przeprowadzania konkursów na poszczególne stanowiska, a także jasno określić zasady czasu trwania okresów przygotowawczych do nich. Przejrzysta ścieżka awansowa stanowić będzie dodatkowy bodziec rozwoju zawodowego i osobistego.
Za niedopuszczalne, bo dezorganizujące pracę poszczególnych komórek organizacyjnych w tym kontekście uznać należy także dowolne, swobodne i ciągłe, pozbawione jakiejkolwiek kontroli i transparentności, przenoszenie pracowników pomiędzy wydziałami, działami czy jednostkami organizacyjnymi. Zastrzeżenie to dotyczy to także awansu do jednostek wyższego szczebla bez jakiegokolwiek merytorycznego uzasadnienia takiej potrzeby i oceny przydatności danego pracownika na dany stanowisku. Obserwowana obecnie sytuacja pozwala na stwierdzenie, że awans taki dokonywany jest wyłącznie z przyczyn finansowych i dotyczy pracowników, którzy nie podlegają żadnym ocenom w zakresie ich umiejętności, zdolności i merytorycznego przygotowania do zajmowania stanowiska, na które dokonuje się awansu.
II
Stworzenie jasnego, czytelnego i transparentnego systemu premiowania pracowników.
System premiowania powinien być przejrzysty i oparty w przepisach. Opracowanie kryteriów przyznawania premii powinno odbywać się z udziałem komisji powołanych w każdej jednostce organizacyjnej, składającej się z prokuratorów i urzędników (rolę tą mogą także przejąć zreformowane Kolegia przy Prokuratorach Okręgowych i Regionalnych). Komisje (ew. Kolegia), działające jawnie i transparentnie, obligatoryjnie powinny publikować do wiadomości pracowników zarówno kryteria, którymi się kierują oraz wyniki swych prac. Należy natychmiast wyeliminować doprowadzoną w ostatnich latach do karykaturalnej postaci praktykę nagradzania wybranej grupy pracowników, wykonujących bezkrytycznie wszystkie polecenia przełożonego, a których jedyną zasługą jest serwilizm, osobiste koneksje, powiązania towarzyskie czy rodzinne.
Czytelny, przejrzysty system premiowania, w powiązaniu z utworzonym w oparciu o wskazane powyżej kryteria systemem wynagrodzenia zasadniczego, pozwoli na powstanie spójnego i całościowego, prawidłowo funkcjonującego, uczciwego mechanizmu wynagradzania pracowników w powszechnych jednostkach prokuratury i zagwarantuje stabilność oraz jednocześnie niezbędną indywidualizację sfery wynagrodzeń.
III
Wypracowanie i wdrożenie zasad doceniających pracę pracowników i urzędników w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury.
W celu zwiększenia możliwości docenienia pracowników, poza sprawiedliwym systemem premiowym i godnym wynagrodzeniem, należy stworzyć mechanizmy umożliwiające rozwój zawodowy i podnoszące satysfakcję z pracy w jednostkach prokuratury, w oparciu o zasady wzajemnego szacunku i zaufania. Czynnikami, które taki efekt powinny gwarantować są: przywrócone całościowe lub częściowe odpłatności za podnoszenie wykształcenia (np. studia), dodatkowy urlop jako forma wyrażenia uznania za długoletnią pracę, a przy aktualnym braku organów samorządu pracowniczego i niepełnego wywiązywaniu się z tej roli związków zawodowych, powołanie nowego organu samorządowego lub zmodyfikowanie już istniejącego np. Kolegiów przy Prokuratorach Okręgowych i Regionalnych. Zmiany w tym zakresie należy przeprowadzić w taki sposób by wskazane organy mogły stanowić forum, na którym będą prezentowane postulaty pracownicze, opinie pracowników i rozwiązywane będą zgłaszane problemy. Uczestnictwo pracowników w takich gremiach i uzyskanie przez nich podmiotowości w miejscu zatrudnienia stworzy realne poczucie współodpowiedzialności za kierunki rozwoju ich miejsc pracy, a przy tym stworzona zostanie platforma wyrażania opinii, rozpoznawania i analizy problemów. Powinno być to także miejsce komunikacji wewnętrznej i dialogu pracodawcy z pracownikami.
Rozwiązania takie nie tylko będą stanowić zachętę do dalszej pracy, ale także pozytywnie motywować mogą do podejmowania decyzji o chęci zatrudnienia się w prokuraturze. Perspektywa godziwych wynagrodzeń, uczciwych premii, jubileuszowych gratyfikacji oraz możliwość refinansowania indywidualnego rozwoju zawodowego, nabycia dodatkowego urlopu, stanowiąca wyraz szacunku do rzetelnych, wieloletnich pracowników będzie niewątpliwie elementem łączącym pracownika z instytucją w sposób nieporównywalnie trwalszy niż ma to miejsce obecnie.
Warszawa, 27 czerwca 2019 r.
Źródła Wyboorcza.pl ; Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia”