class=”class-name”] P [/boombox_dropcap]
rezydent Francji Emmanuel Macron opisał NATO jako “martwy mózg”;, podkreślając to, co zauważa ,to słabnące zaangażowanie głównego gwaranta, USA, w sojusz transatlantycki.Podczas godzinnego wywiadu, przeprowadzonego 21 października w swoim zdobionym złotem biurze w Pałacu Elizejskim w Paryżu, prezydent ocenia, że najwyższy czas, aby Europa się “obudziła”;. Zapytano go, czy wierzy w skuteczność artykułu 5, pomysł, że jeśli jeden członek NATO zostanie zaatakowany, wszyscy przyjdą mu z pomocą, co zdaniem wielu analityków stanowi podstawę odstraszającego efektu sojuszu. “Nie wiem,”; odpowiada, “… co będzie oznaczał jutro artykuł 5?”;Znamienna i wiele mówiąca jest reakcja Moskwy.
Ameryka odwraca się od projektu europejskiego. Czas się obudzić, powiedział w wywiadzie dla The Economist prezydent Francji
Prezydent USA Donald Trump wielokrotnie narzekał, że członkowie NATO w Europie nie wydają wystarczająco dużo na sojusz.
Uważa, że Stany Zjednoczone nie powinny ponosić ciężaru finansowania obrony kontynentu.
Należy pamiętać, że Stany Zjednoczone są światowym supermocarstwem wojskowym, a zatem zobowiązania obronne obowiązują nie tylko w Europie, ale i na całym świecie.
Co Stany Zjednoczone robią dla Nato w Europie?
W jednym ze sprawozdań Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych (IISS) z siedzibą w Londynie oszacowano, że bezpośrednie wydatki USA na bezpieczeństwo w Europie stanowiły mniej niż 6% całkowitych wydatków na obronę.
Obejmuje to pieniądze na prowadzenie Nato jako organizacji oraz na działalność obronną USA w Europie – koszty systemów rakietowych i innych systemów obronnych oraz personelu wojskowego i cywilnego stacjonującego na kontynencie.
Kwota ta wyniosła 35,8 mld dolarów w 2018 roku, mówi Lucie Beraud-Sudreau z IISS.
Dodaje jednak, że w przypadku poważnego kryzysu w Europie Stany Zjednoczone mogą wykorzystać 643 mld USD na wzmocnienie NATO.
Ile wydają kraje europejskie?
W marcu 2019 r. informacje z Nato wskazują, że tylko sześć krajów – poza USA – wydało w poprzednim roku co najmniej 2% swojego PKB na obronę:Grecja,Wielka Brytania,Estonia,Polska,Łotwa,Litwa
Szacuje się, że większość europejskich członków NATO wydała w ubiegłym roku od 1% do 1,99%.
Ogólnie rzecz biorąc, wydatki na obronność w Europie rosną od 2014 r. , przy czym największy wzrost odnotowuje się głównie w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, chociaż tempo wzrostu w ubiegłym roku uległo spowolnieniu.
Co jeszcze powiedział prezydent Francji?
“To, czego obecnie doświadczamy, to śmierć mózgu Nato”; –
powiedział Macron londyńskiej gazecie.
W wywiadzie przeprowadzonym przez Economist zwrócił uwagę, że Stany Zjednoczone nie skonsultowały się z NATO przed wycofaniem sił z północnej Syrii.Zastanawiał się również, czy NATO nadal angażuje się w obronę zbiorową.
Ostrzegł europejskich członków, że nie mogą już dłużej polegać na USA w obronie sojuszu ustanowionego na początku zimnej wojny w celu wzmocnienia bezpieczeństwa w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej.
Artykuł 5 statutu założycielskiego NATO stanowi, że atak na jednego z członków wywoła zbiorową reakcję sojuszu.
Ale prezydent Macron wydawał się niepewny, czy jest nadal aktualny. go o to zapytano, odpowiedział
“Nie wiem,co będzie oznaczał jutro art.5”
Sojusz, powiedzial prezydent Francji
“działa tylko wtedy, gdy gwarant ostatniej szansy funkcjonuje jako taki. Uważam, że powinniśmy ponownie ocenić rzeczywistość tego, czym jest Nato w świetle zaangażowania Stanów Zjednoczonych”;.
Francuski przywódca nalegał, aby Europa zaczęła myśleć o sobie jako o “potędze geopolitycznej”;, aby zapewnić sobie “kontrolę”; nad swoim losem.
Niemiecka kanclerz Angela Merkel, kluczowy sojusznik, powiedziała, że nie zgadza się z “drastycznymi słowami”; prezydenta Macrona, ale wcześniejsze jej wypowiedzi na temat amerykańskiego sojusznika są utrzymane w podobnym tonie:
“My, Europejczycy, musimy wziąć nasz los w swoje ręce”Europa nie może już “całkowicie polegać”; na USA i Wielkiej Brytanii po wyborze prezydenta Trumpa i Brexicie,
mówi kanclerz Niemiec Angela Merkel.
Merkel powiedziała, że chce przyjaznych stosunków zarówno z obydwoma krajami, jak i z Rosją, ale Europejczycy muszą “wziąć swój los w swoje ręce”;.Był to komentarz po tym, jak prezydent Trump odmówił ponownego zobowiązania się do zawarcia porozumienia w sprawie klimatu w Paryżu w 2015 r. na szczycie G7.
“Czasy, w których możemy całkowicie polegać na innych, bezpowrotnie minęły. Doświadczyliśmy tego w ostatnich dniach”; –
powiedziała pani Merkel podczas wiecu wyborczego w Monachium, w południowych Niemczech.
Stosunki między Berlinem aprezydentem Francji Emmanuelem Macronem stają sie według niej priorytetem , powiedziała Merkel, dodając: “My, Europejczycy, musimy wziąć nasze przeznaczenie w swoje ręce. “
Co jeszcze USA zapewnia NATO ?
Jednym z kluczowych elementów zaangażowania USA na rzecz Europy jest system obrony przeciwrakietowej.
Został on zaprojektowany, aby pomóc w ochronie przed potencjalnymi atakami rakiet balistycznych spoza kontynentu, w szczególności z Bliskiego Wschodu.Lądowe obiekty rakietowe znajdują się w Rumunii i w Polsce, a system radarowy znajduje się w Turcji.Pociski przechwytujące są również przewożone na pokładach okrętów wojennych USA działających na Morzu Śródziemnym.
Rozmieszczenie tego systemu spotkało się z krytyką ze strony Rosji, która określiła go jako zagrożenie.
Skąd te wątpliwości co do Nato?
Nagła decyzja prezydenta Donalda Trumpa o wycofaniu większości sił USA z północno-wschodniej Syrii w październiku zaskoczyła europejskich członków NATO.To posunięcie otworzyło Turcji, która sama jest potężnym członkiem NATO, drogę do wepchnięcia się do Syrii i stworzenia wzdłuż jej granicy strefy bezpieczeństwa. Siły kurdyjskie, które pomagały USA w walce z grupą państw islamskich (IS), zostały wydalone z tego obszaru.
Prezydent Macron skrytykował wówczas brak reakcji Nato na turecką ofensywę.
Trump często oskarżał europejskich członków NATO o to, że nie zapewnili oni sprawiedliwego udziału w wydatkach wojskowych i zbyt mocno polegali na USA w zakresie ich obrony.Ze swojej strony, Macron stał na na czele działań mających na celu wzmocnienie współpracy obronnej pomiędzy krajami europejskimi.
W podobnym pesymistycznym tonie jest utrzymana analiza znanego brytyjskiego Jonathana Marcusa i korespondenta dyplomatycznego BBC
opublikowna 7.11 w BBCNews
Zaledwie kilka tygodni przed szczytem NATO, komentarze prezydenta Macrona sugerują, że może to nie być całkowicie harmonijna uroczystość.Prezydent Trump często oczernia swoich sojuszników z Nato. Opisał on ostatnio wielu z nich jako “przestępców”; za niewystarczające wydatkowanie na własną obronę.
Macron powiedział, że Ameryka odwraca się od Europy. Brak koordynacji w zakresie podejmowania strategicznych decyzji przez Stany Zjednoczone i ich sojuszników w NATO został zilustrowany niedawnymi jednostronnymi decyzjami Stanów Zjednoczonych i Turcji w Syrii.W szczególności działania Turcji, jak powiedział, wywołały różnego rodzaju pytania dotyczące podstawowych gwarancji bezpieczeństwa, które Nato daje wszystkim swoim członkom. Zapytał, co by się stało, gdyby rząd syryjski zaatakował Turcję z powodu jej wtargnięcia do Syrii?Z większą niż kiedykolwiek liczbą członków i w obliczu znacznie bardziej złożonych wyzwań związanych z bezpieczeństwem, Nato wydaje się, zdaniem Macrona, nie nadawać się już do określonego celu.Chodzi o więcej niż jednego prezydenta USA. NATO musi bronić się przed licznymi zagrożeniami, które różne kraje postrzegają w różny sposób. Wielu sojuszników coraz rzadziej popiera liberalno-demokratyczne wartości leżące u podstaw NATO.
Jakie były reakcje w Europie na ostre słowa Macrona?
Kanclerz Merkel, przemawiając w Berlinie obok wizyty sekretarza generalnego Nato Jensa Stoltenberga, powiedziała, że pan Macron “użył drastycznych słów – to nie jest mój pogląd na współpracę w Nato”;.Przyznała, że były problemy, ale powiedziała, że nie sądzi, że “takie generalizowanie jest konieczne”;.
Szef Nato, Ernst Stoltenberg, powiedział, że sojusz pozostał silny.
“Europejscy sprzymierzeńcy umacniają się, inwestując coraz więcej w obronę.”Stany Zjednoczone zwiększają inwestycje w Europie. Rzeczywistość jest taka, że pracujemy razem. Wzmocniliśmy naszą wspólną obronę. Każda próba zdystansowania nas od Ameryki Północnej grozi nie tylko osłabieniem sojuszu, więzi transatlantyckiej, ale także osłabieniem Europy”;.
Znamienna reakcja Rosji
Rosja, która postrzega Nato jako zagrożenie dla swojego bezpieczeństwa, z zadowoleniem przyjęła uwagi francuskiego prezydenta jako “prawdziwe słowa”;.Reakcja Rosji pochodziła od rzeczniczki ministerstwa spraw zagranicznych Marii Zakharowej.
“Dobrze powiedziane. Prawdziwe słowa, i te, które docierają do sedna sprawy”; – napisała na Facebooku.
“Dokładny opis obecnego stanu Nato”;, napisała.
Nato, które obchodzi 70. rocznicę swojego powstania na szczycie w Londynie w przyszłym miesiącu, odpowiedziało, że sojusz pozostaje silny…